Logo

Πως αρχίζει ο τοκετός - Τα στάδια του

Την χρονική στιγμή που η κάθε έγκυος γυναίκα θα φέρει στο κόσμο το μωρό της δεν μπορούμε να την προσδιορίσουμε ακριβώς. Όταν έρθει εκείνη η στιγμή, όμως, κάποια προειδοποιητικά σημάδια θα σας κάνουν να καταλάβετε ότι ο τοκετός πλησιάζει:

Οι συσπάσεις της μήτρας
Κάποια στιγμή θα νιώσετε ένα ελαφρύ, γλυκό μούδιασμα στην μέση σαν να πρόκειται να σας έρθει περίοδος. Λίγο αργότερα θα νιώσετε ένα νέο μούδιασμα. Η μήτρα σιγά-σιγά έχει αρχίσει να δουλεύει για να διασταλεί και να αποβάλει το έμβρυο! Για να προσδιορίσετε την συστολή, δηλ τα πονάκια, την ώρα εκείνη βάλτε τις παλάμες σας πάνω στην κοιλιά σας και θα την νιώσετε να σκληραίνει, να πετρώνει. Για να επιβεβαιωθούμε ότι πρόκειται για συστολές τοκετού πρέπει να τις παρακολουθήσουμε αρκετή ώρα και να βεβαιωθούμε για την διάρκεια, την ένταση και την συχνότητά τους.
 
Στην αρχή δεν έρχονται σε κανονικά διαστήματα. Μετά από κάποιο χρονικό διάστημα, το οποίο ποικίλει από έγκυο σε έγκυο, αρχίζουν να ρυθμίζονται σιγά-σιγά, να γίνονται πιο έντονοι και να ξεχύνονται στην μέση, στην κοιλιά και στο υπογάστριο. Οι πόνοι, μπορεί να ξεκινήσουν να έρχονται κάθε 20-30 λεπτά και σιγά - σιγά αρχίζουν να μικραίνουν τα διαστήματα και να έρχονται κάθε 15', κάθε 10', κάθε 5', κάθε 3'. Το πρώτο πράγμα που θα σας ρωτήσει ο γιατρός ή η μαία σας, είναι για την συχνότητα, την διάρκεια και την ένταση των συστολών.
Έχετε υπόψη ότι στην αρχή, ο κάθε πόνος διαρκεί λίγα δευτερόλεπτα ώσπου σταδιακά  η διάρκεια της κάθε συστολής (δηλ. το χρονικό διάστημα που παραμένει πετρωμένη όλη η κοιλιά) να είναι 50 δευτερόλεπτα έως και 1 λεπτό και να εμφανίζονται κάθε 2-3 λεπτά. Η ώρα του τοκετού πλησιάζει! Μην πανικοβάλλεστε, ο τοκετός είναι μια όμορφη, φυσιολογική, βιολογική λειτουργία.
 
Όταν αρχίσουν οι συστολές αποφύγετε να γεμίσετε το στομάχι σας με φαγητό. Φάτε κάτι ελαφρύ, κρέμα, σούπα ή ένα ποτήρι γάλα με ζάχαρη που θα σας δώσει ενέργεια. Ένα γεμάτο στομάχι μπορεί να σας προβληματίσει την ώρα του τοκετού ή μπορεί να προκαλέσει εμετό.
Συσπάσεις BraxtoniHiks (προπαρασκευαστικές ωδίνες ή ψευδοωδίνες).
Εάν οι συστολές δεν ρυθμιστούν, δε έρχονται σε τακτά χρονικά διαστήματα, είναι πολύ πιθανό να εξαφανιστούν σιγά-σιγά. Αυτές λέγονται «προπαρασκευαστικές συστολές» και προετοιμάζουν την μήτρα και τον τράχηλο να αποδώσουν μαλακά και εύκολα την ώρα του τοκετού. Εμφανίζονται συχνά κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης. Εάν συμβαίνουν πολύ συχνά και είστε πριν την 38η εβδομάδα κύησης συζητήστε το με τον γιατρό σας.
Αν σπάσουν τα νερά (αυτόματη ρήξη θυλακίου).

Για να μην μπερδέψετε τα «νερά» με τα ούρα, τα «νερά» τρέχουν χωρίς να μπορείτε να τα σταματήσετε, ενώ τα ούρα μπορείτε να τα σταματήσετε ελέγχοντας την ουροδόχο κύστη. Επίσης τα υγρά είναι άοσμα και άχρωμα ενώ τα ούρα είναι κίτρινα και έχουν χαρακτηριστική μυρωδιά.
Αν, λοιπόν, σπάσει το θυλάκιο, ενημερώστε τον γιατρό σας ή την μαία σας, φορέστε μια σερβιέτα και ξαπλώστε βάζοντας ένα μαξιλάρι κάτω από τους γλουτούς σας έτσι ώστε να εμποδίσετε την έξοδο μεγάλης ποσότητας υγρών. Ελέγξτε σε λίγο την σερβιέτα για να δείτε τι χρώμα έχουν τα υγρά και αν μυρίζουν. Αν έχουν σκούρο πράσινο χρώμα ή και αίμα πρέπει να πάτε αμέσως στο νοσοκομείο αφού πρώτα ειδοποιήσετε τον γιατρό σας ή την μαία σας.
 
Όπως ανέφερα παραπάνω, φυσιολογικά τα υγρά είναι άχρωμα και άοσμα. Σε αυτήν την περίπτωση χαλαρώστε, θα χρειαστούν κάποιες ώρες ακόμα για να γεννήσετε ιδίως αν αυτό είναι το πρώτο σας παιδί και δεν σας έχουν πιάσει ακόμα οι πόνοι. Επειδή, όμως, η ρήξη του θυλακίου επιταχύνει την διαδικασία του τοκετού, βρισκόμαστε πλέον στην τελική ευθεία, οπότε θα ετοιμαστείτε για το Μαιευτήριο αλλά χωρίς άγχος και πανικό!
 Βλέννες με ή χωρίς παρουσία αίματος.

Οι οροαιματηρές βλέννες δηλώνουν ότι η ώρα του τοκετού πλησιάζει.Όταν αυτές οι βλέννες γίνουν άφθονες σημαίνει ότι ο τοκετός είναι κοντά, έχει αρχίσει να γίνεται η διαστολή του τραχήλου!  Πιθανόν τις τελευταίες ημέρες πριν τον τοκετό να παρουσιαστεί και διάρροια!
 

Τα στάδια του τοκετού

Στάδιο 1ο: Διαστολή τραχηλικού στομίου
Με την έναρξη της διαστολής, ο τράχηλος αρχίζει να «ανοίγει» και η παχύρρευστη βλέννα ξεκολλά. Καθώς ο τράχηλος διαστέλλεται, τα τριχοειδή αγγεία σπάνε και αιμορραγούν στο σημείο αυτό γι' αυτό και η βλέννα είναι αιματηρή.

Με την εμφάνιση των προπαρασκευαστικών συστολών, ο πυθμένας της μήτρας συστέλλεται, μαζεύει, γίνεται πιο κοντός και παχύς, ενώ τα τοιχώματα του κατώτερου τμήματος τραβιούνται προς τα πάνω και ο τράχηλος διαστέλλεται έτσι ώστε, σιγά-σιγά, η μήτρα, ο τράχηλος και ο κόλπος να γίνουν ένας ενιαίος σωλήνας απ' όπου θα περάσει το μωρό. Όσο πιο συχνές και παρατεταμένες είναι οι συστολές, τόσο πιο σύντομα θα συμπληρωθεί η διαστολή, το άνοιγμα για να περάσει το μωρό! Ο χρόνος της διαστολής διαφέρει από γυναίκα σε γυναίκα και από τοκετό σε τοκετό. Συνήθως στις πρωτότοκες γυναίκες διαρκεί περισσότερο απ' ότι στις πολύτοκες.

Κατά την ώρα της διαστολής είναι σημαντικό να είστε συνεργάσιμη, να αναπνέετε σωστά και να είστε χαλαρή. Αν κατά την διάρκεια του 1ου σταδίου σφίγγεστε πολύ, τα νεύρα και η μήτρα συσπώνται, σφίγγονται και προκαλούν δυνατό πόνο και εξάντληση του οργανισμού. Αν, όμως, είστε χαλαρή, ο πόνος είναι πιο ήπιος, πιο γλυκός, αφού τα νεύρα και η μήτρα σφίγγονται πιο μαλακά! Στην ουσία κάνετε οικονομία οξυγόνου από τον υπόλοιπο οργανισμό για να το προσφέρετε στην μήτρα και στο έμβρυο την ώρα του τοκετού που θα το έχουν ανάγκη!
Είναι πολύ σημαντικό, επίσης, να αναπνέετε σωστά για να οξυγονώνετε σωστά το μωρό σας!

Η διαστολή γίνεται βαθμιαία έτσι ώστε να φτάσει τα 10 εκατοστά. Τότε λέγεται «τελεία διαστολή» όπου, όπως ήδη έχω αναφέρει, ο τράχηλος και η μήτρα αποτελούν ένα ενιαίο σωλήνα.
Όταν περνά η συστολή ξεκουραστείτε, κλείστε τα μάτια και χαλαρώστε το σώμα σας παίρνοντας μια βαθιά, αργή, παρατεταμένη αναπνοή.

Στάδιο 2ο : Περίοδος εξώθησης
Όταν η διαστολή γίνει τελεία (10cm) αρχίζει η περίοδος της εξώθησης κατά την οποία το έμβρυο πιέζεται από τις συστολές της μήτρας, σπρώχνεται προς τα κάτω και κάνει τις ανάλογες κινήσεις για να μπορέσει να βγει.
Σ'αυτό το στάδιο αισθάνεστε περισσότερο ένταση και πίεση παρά πόνο, το κεφάλι του εμβρύου πιέζει προς τα κάτω, νιώθετε την ανάγκη να σφιχτείτε, να σπρώξετε προς τα κάτω όπως όταν θέλετε να ενεργηθείτε και είστε δυσκοίλια!
Αν η διαστολή δεν έχει γίνει τελεία δεν πρέπει να αφιχθείτε, ούτε να σπρώχνετε γιατί μπορεί να δημιουργήσετε πρόβλημα στην εξέλιξη του τοκετού, π.χ.οίδημα στον  τράχηλο.
Η εξώθηση μπορεί να διαρκέσει από 5'-45'. Όσο πιο σωστά και συντονισμένα εξωθήσετε τόσο πιο γρήγορα θα γεννηθεί το μωρό!

Διαδικασία εξώθησης:
Όταν έρθει η συστολή, πρέπει να φέρετε τους μηρούς προς την κοιλιά και της κνήμες προς τους μηρούς. Τοποθετήστε τις παλάμες σας κάτω από τα γόνατα τραβώντας τα προς τα πίσω, πάρτε μια βαθιά αναπνοή, κρατήστε τον αέρα μέσα σας και αφιχθείτε προς το έντερο όπως όταν τύχει να είστε δυσκοίλια. Μην φυσάτε και ξεφυσάτε και μην σφίγγεστε στον λαιμό ή το πρόσωπό αλλά κάτω, στο έντερο!

Οι συστολές την ώρα της εξώθησης διαρκούν 1 λεπτό. Στο διάστημα αυτό έχετε το περιθώριο να ανανεώσετε τον αέρα στους πνεύμονες 2 φορές. Αυτό γίνεται ως εξής: μετά από ενώ σωστό σφίξιμο, κάνετε μια γρήγορη εκπνοή βγάζοντας τον αέρα που είχε απομείνει και στην συνέχεια παίρνεται πάλι μια γρήγορη εισπνοή, κρατάτε τον αέρα και συνεχίζετε το σφίξιμο, την εξώθηση.

Μόλις η συστολή τελειώσει αφήνετε τα χέρια και τα πόδια ελεύθερα, χαλαρά σε θέση ανάπαυσης, βγάζετε όλον τον αέρα που έχει απομείνει στους πνεύμονες και χρησιμοποιείτε την αναπνοή που χαλαρώνει. Μετά από μερικές εξωθήσεις το κεφάλι προχωρά, κατεβαίνει προς την έξοδο. Την στιγμή της εξόδου του μωρού, της γέννησής του δηλαδή, θα πρέπει να μην σφίγγεστε άλλο..
Σε όλη αυτή την διαδικασία εννοείτε πως δεν θα είστε μόνη σας, αλλά θα καθοδηγήστε από τις οδηγίες του γιατρού και της μαίας σας.

Στάδιο 3ο
: Υστεροτοκία ( η έξοδος του πλακούντα)
Το μωρό σας πλέον έχει γεννηθεί! Μετά από 5 λεπτά θα νιώσετε να έρχεται και άλλη συστολή-αρχίζει η υστεροτοκία, βγαίνει ο πλακούντας όπου τόσους μήνες έτρεφε το μωρό σας. Αυτή η διαδικασία δεν πονάει και διαρκεί μόλις λίγα λεπτά.
 
Μετά τον τοκετό
Αφού γεννήσετε θα σας δώσουμε το μωρό σας να το πάρετε αγκαλιά για λίγα λεπτά και μετά θα το πάρουμε για να το ζεστάνουμε και να το παρακολουθήσουμε για 1-2 ώρες. Εσείς θα παραμείνετε για παρακολούθηση στην ανάνηψη της αίθουσας τοκετών για 2 ώρες περίπου και μετά θα ανεβείτε στο δωμάτιο όπου θα ξαναδείτε το μωρό σας.